- αστικοποίηση
- Όρος που δηλώνει τον βαθμό συγκέντρωσης του πληθυσμού μίας χώρας ή περιοχής στα αστικά κέντρα, δηλαδή (σύμφωνα με όσα ισχύουν στην Ελλάδα) σε οικισμούς που έχουν περισσότερους από 10.000 κατοίκους. Η προτίμηση των ανθρώπων προς τις πόλεις είναι πανάρχαιο φαινόμενο που επιβεβαιώνεται από τα αρχαιολογικά δεδομένα, πήρε όμως μια πρωτόγνωρη έκταση από τότε που έγινε η Βιομηχανική επανάσταση. Την εποχή εκείνη οι άνθρωποι εγκατέλειπαν ήδη την ύπαιθρο, γιατί η αύξηση του πληθυσμού και η βελτίωση των καλλιεργητικών μεθόδων μείωναν συνεχώς τη διαθέσιμη καλλιεργήσιμη γη ανά άτομο. Ταυτόχρονα, οι νέες τότε παραγωγικές μονάδες που λέγονταν εργοστάσια είχαν μεγάλο βαθμό εξάρτησης από την ύπαρξη εργατικών χεριών. Έτσι, κάθε εργοστάσιο μετατράπηκε με τον καιρό σε πόλο έλξης ανθρώπων οι οποίοι έρχονταν από τις γύρω αγροτικές περιοχές με στόχο την εύρεση εργασίας. Μέσα σε λίγες μόνο δεκαετίες του 19ου αι. πολλές βρετανικές (Μάντσεστερ, Λίβερπουλ) και γερμανικές πόλεις (περιοχή Ρουρ) λίγων χιλιάδων κατοίκων μετατράπηκαν σε αστικούς γίγαντες. Το φαινόμενο αυτό είχε αμφίδρομη επίδραση με τη βιομηχανία, γιατί οι επενδυτές προτιμούσαν πια να χτίζουν τα εργοστάσιά τους σε περιοχές που ήδη διέθεταν σημαντικό εργατικό δυναμικό. Η ταυτόχρονη ανάπτυξη των υπηρεσιών που είχαν σκοπό να διευκολύνουν τη βιομηχανική ανάπτυξη, αλλά και τη διατήρηση των ίδιων των πόλεων, δημιούργησε νέες θέσεις εργασίας και ενέτεινε ακόμα περισσότερο την α. Σήμερα, η Μεγάλη Βρετανία και η Γερμανία χαρακτηρίζονται από α. που ξεπερνά το 90% και τις ακολουθούν σε μικρή απόσταση πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ελλάδα η α. ήταν χαμηλή μέχρι τις αρχές του 20ού αι., εντάθηκε όμως από την εποχή της Μικρασιατικής καταστροφής και μετά, γιατί το πλήθος των εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων κατέφυγε στις μικρές ακόμα πόλεις αναζητώντας πόρους ζωής. Σήμερα περίπου 6 στους 10 Έλληνες κατοικούν σε αστικά κέντρα και το ποσοστό αυτό αυξάνεται συνεχώς.
Η πολαιοδομική συγκρότηση της Αθήνας ακολούθησε μια άναρχη ανάπτυξη που επηρεάζει την ποιότητα ζωής των κατοίκων της.
Η αστικοποίηση στη χώρα μας επιταχύνθηκε μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922.
* * *ηη συγκέντρωση τού πληθυσμού σε πόλεις με την αύξηση του αριθμού τών αστικών κέντρων και με την αύξηση τού πληθυσμού που διαμένει σ' αυτά.
Dictionary of Greek. 2013.